Diyabetik Ayak Sendromu: Nedenleri, Belirtileri ve Önlem Yolları

Diyabetli bir bireyin ayağındaki patolojik değişikliklere işaret eden “diyabetik ayak sendromu” ya da “diyabetik ayak” terimine aşinayız. Bireyler arasında farklılık gösterebilen bu durumun sürekli ortak belirtisi yaralanmadır.

Yüksek kan şekeri seviyeleri, diyabet hastalarında ayağın sinirlerine ve kan akışına zarar verebilir. Yüksek kan şekerinin etkisiyle, diyabetli hastalar ayaklarındaki yaralanmaları fark etmekte zorlanabilir ve yaraların iyileşmesi daha zor olabilir. Hızlı müdahale edilmeyen yaralar, oldukça derin ve geniş olabilir. En kötü senaryoda, doku zararı ayak parmaklarının veya ayağın tamamının amputasyonunu gerektirebilir.

Diyabetik Ayak Sendromunu Nasıl Önleyebilirsiniz?

1. Doktor Kontrollerinizi Aksatmayın!

2. Ayaklarınıza Özen Gösterin ve Onları Düzenli Olarak İnceleyin:

• Ayaklarınızın her kısmına dikkatlice bakın. Bası noktaları, duruş bozuklukları ya da nasırlaşma gibi sorunlar var mı?
• Ayaklarınızı 3-5 dakika boyunca ılık bir ayak banyosunda yıkayın (yaklaşık 37-38 santigrat derece, elinizle kontrol edin!).
• Tırnaklarınızı törpü kullanarak düz bir şekilde kısaltın. Ete batan veya kıvrılan tırnakları önlemek için tırnak makası veya pensesi kullanmayın.
• Ayaklarda oluşan nasırları bir ponza taşı ile temizleyin.
• Kuru ayaklarınıza düzenli olarak krem sürün. Bunu yaparken, üre içeren (yüzde 5-10) bir bakım köpüğü kullanın.

3. Ayakkabı Seçimlerinize Dikkat Edin:

• Alçak topuklu, geniş ve kapalı ayakkabılar tercih edin. Ayakkabının üst malzemesi yumuşak, tabanı ise çok esnek olmamalıdır.
• Ayakkabılarınızın içinde basınç yaratan dikişler olup olmadığını kontrol edin.
• Ayaklarınızın gün boyunca şiştiğini düşünerek, ayakkabı alışverişinizi öğleden sonra veya akşam üzeri yapın.

4. Ayaklarınıza Değer Verin!

Çoğu insan, ayaklarının her gün ne denli yoğun bir iş yaptığının farkında olmayabilir. Kendi kontrolümüz altında olan ve sürekli göz önünde bulundurduğumuz ellerimiz aksine, genellikle ayaklarımızı düzgün yürüyebildiğimiz sürece bilinçli olarak algılamayız. Dahası, ayaklar hızla kötü kokabilir ve kolaylıkla kirler.

Ancak, ayaklarınızın hayatınız boyunca sizi taşıyacağını, tüm ağırlığınızın bu iki ayak üzerinde olduğunu göz ardı etmemelisiniz. Pek çok kemik, tendon ve kastan oluşan bu yapı, ayakta durma ve koşma gibi faaliyetlerde sizin için büyük işler yapar. Hem de bu ayak hareketlerini sizin bilinçli bir şekilde kontrol etmeniz gerekmeden. Ayaklarınıza hak ettiği değeri verin!

Diyabetli Kişilerin Ayaklarında Yara Oluşma İhtimali Neden Daha Yüksektir?

Ayaklardaki yaralar, ayağın içinden veya dışından gelebilecek basınç yükleriyle meydana gelir. İç basınç yükleri, ayak kemiklerinin anormal pozisyonlarından kaynaklanabilir. Dış basınç yükleri, örneğin ayakkabı içindeki keskin nesnelerden kaynaklanabilir. Belirli bir noktada tekrarlanan yüklemeler, örneğin yürürken ayakkabının içindeki bir dikişin sürtünmesi, dışsal basınç yüklerini tetikler. Yaraların zor algılanması ve kötü iyileşmesine neden olan 3 sebep bulunmaktadır: