Diyabette Kardiyovasküler Hastalıklar: Sebepleri, Risk Faktörleri ve Tedavi Yöntemleri

Diyabette kardiyovasküler hastalıklar, sıklıkla görülen ikincil rahatsızlıklardan biridir. Bunun temel sebebi, atardamarlarda ortaya çıkan ve “damar sertliği” olarak adlandırılan durumdur. Bu süreçte, damarların iç duvarlarında; yağlar, kolesterol, kireç ve bağ dokusu birikir. Bilim insanları bu birikimlere “plaklar” ve damar rahatsızlığına “arteriyoskleroz” diye adlandırır. İlgili hastalıklar genellikle belirti vermeksizin uzun bir süre boyunca ilerler. Zamanla damarlar kireçlenmeye başlar ve dolaşım bozuklukları oluşur. En ileri durumda, damarlar tamamen tıkanabilir ve bu durum örneğin kalp krizi ile sonuçlanabilir.

Hastalığın etkilediği organa bağlı olarak, hastalar için çok farklı sonuçlar ortaya çıkabilir: Beyindeki dolaşım bozuklukları baş dönmesine ve hatta felce neden olabilir; kalpte ise, atak benzeri ağrıya, kalp krizi veya kalp yetmezliğine yol açabilir. Ana arter, karın veya bacak damarlarındaki dolaşım bozuklukları ise, “vitrin hastalığı (Periferik Arter Tıkanıklığı Hastalığı)” adı verilen bacaklardaki ağrıya sebep olabilir.

Risk Faktörleri: Kardiyovasküler Hastalıkların Riskini Neler Artırır?

Diyabette kalp ve damar hastalığı riskini artıran bir dizi faktör vardır. Bunların başında diyabetin neden olduğu yüksek kan şekeri seviyeleri gelir. Bu durum damarlara zarar verir. Lipid metabolizması bozuklukları, yüksek tansiyon veya böbrek hastalığı gibi eşlik eden hastalıklar da riski artırır.

Genç yaşta Tip 1 diyabeti olan bazı hastalar, belirli şartları yerine getirirse riskleri düşük de olabilir. Bu şartlar arasında HbA1c değeri yüzde 7’nin (53 mmol/mol) altında olması, sigara içmemesi ve başka eşlik eden hastalıkları bulunmaması yer alır.

Önleyici Tedbirler: Kardiyovasküler Hastalıklar Nasıl Önlenebilir?

Diyabetli kişilerin, kardiyovasküler hastalıkları önlemek için yapabilecekleri birkaç önemli şey bulunmaktadır:

• Hastalığın başlangıcından itibaren sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek büyük önem taşır. Bu, düzenli egzersiz ve dengeli bir diyeti içerir. Egzersiz, kan şekerini düşürmeye yardımcı olurken, sağlıklı bir diyet kalp sağlığını destekler.
• Kan şekerini düzenli olarak kontrol etmek ve yönetmek önemlidir. Diyabetin iyi yönetimi, kardiyovasküler hastalıkların gelişme riskini önemli ölçüde azaltır.
• Sigara içmeyi bırakmak veya hiç başlamamak da önemlidir. Sigara, arteriyoskleroz (damar sertliği) riskini artırır ve bu da kardiyovasküler hastalıklara yol açar.
• Diyabetli kişilerin, düzenli olarak tansiyonlarını ve kolesterol seviyelerini kontrol etmeleri gerekir. Yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol, kalp hastalığı riskini artırabilir.
• Ayrıca, düzenli olarak doktor kontrolüne gitmek ve gerektiğinde ilaç tedavisine başlamak önemlidir. Bu tedavi genellikle kan basıncını düşürmeye, kolesterol seviyelerini yönetmeye ve kan şekerini kontrol altında tutmaya yöneliktir.

Tedavi Yöntemleri: Diyabette Kardiyovasküler Hastalıklar Nasıl Tedavi Edilir?

Diyabetli kişilerde kardiyovasküler hastalıkların tedavisinde, hastalığın altında yatan sebeplerin yönetimi esastır. Diyabetin iyi yönetimi, kardiyovasküler hastalıkların tedavisinde kritik önem taşır.

Tedavi, genellikle yaşam tarzı değişiklikleri (düzenli egzersiz, sağlıklı bir diyet, sigarayı bırakma) ve ilaçlar (kan basıncını ve kolesterolü kontrol eden ilaçlar) içerir. Bazı durumlarda, örneğin arterlerde ciddi tıkanıklıklar varsa, cerrahi müdahale gerekebilir.

Bütün bu bilgiler ışığında, diyabet hastalarının kardiyovasküler sağlık konusunda bilinçli olmaları ve gerektiğinde erken tedaviye başlamaları oldukça önemlidir. Bu sayede kalp ve damar sağlığı korunabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.